‘Just Kids’ Patti Smith („Poniedziałkowe dzieci”)

Patti Smith w ‘Just Kids’ opisała lata spędzone w Nowym Jorku, gdzie poznała Roberta Mapplethorpe’a z którym dzieliła nie tylko mieszkanie i pieniądze, ale i wspólny cel, marzenia i duszę. Jest to jednocześnie romans, opowieść o przyjaźni, elegia po utracie ukochanej osoby i spełnienie obietnicy jej złożonej, ale i opis procesu twórczego, samorozwoju, poszukiwania siebie i sposobu na wyrażenie istoty swojej osobowości. Jest to też po trosze opis sceny artystycznej Nowego Jorku przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, który przewija się gdzieś w tle opowieści Patti o sobie i Robercie.

Kiedy czytałam o tej książce, która w Polsce została opublikowana pod tytułem „Poniedziałkowe dzieci” nie zachwycił mnie jej temat. Nie jestem fanką Patti Smith, kojarzyłam ją głownie ze zdjęcia w białej koszuli i szelkach i wydawało mi się, że jest jedynie piosenkarką. Kompletnie nic nie wiedziałam o Robercie Mapplethorpie. Bardziej mnie interesowało tło, czyli ówczesny artystyczny świat Nowego Jorku.

W miarę czytania okazało się jednak, że to co najbardziej mnie interesowało na początku kompletnie wydało mi się nieważne przy historii Patti i Roberta. 

Ich związek, który wykraczał po za ramy zwykłej miłości czy przyjaźni między kobietą a mężczyzną lub artystycznej współpracy jest przepięknie opisany prostymi słowami przez Patti. Nie ma tu miejsca na szokujące rewelacje, obrazoburcze idee mimo, że artystka opowiada o twórczości Roberta, która zawiera w sobie obrazy homoseksualnego sadomasochizmu i jego wspomagania się przeróżnymi nielegalnymi używkami. Patti opisuje ich związek, który z tradycyjnego związku między kobietą a mężczyzną  przekształca się w rodzaj symbiozy, w której jest miejsce na ich wspólną bliskość, ale i homoseksualne związki Roberta oraz partnerów Patti. Ta dwójka artystów wspiera się w sposób, którego ja nigdy nie doświadczyłam. Takie poleganie na drugiej osobie, taka absolutna pewność, że będzie ona całkowicie dla mnie w momencie mojego upadku czy słabości jest zupełnie niezwykła. Patti jest największą muzą dla Roberta, a on jak nikt inny nie potrafi uchwycić istotę jej osoby. 

 

Piękna to opowieść. Delikatna, oszczędna w słowach, lekko nierzeczywista, ale bez fałszywej skromności czy niepotrzebnego epatowania szokiem opowiadająca o tym co było dobrego i złego w ich życiu. Patti Smith nie boi się opisania swoich negatywnych emocji czy poczucia krzywdy, którą doświadczyła czasem przez zachowanie Roberta.Oczywiście, wydarzenia zawarte w ‘Just Kids’ opisane są z perspektywy kilkudziesięciu lat co na pewno wpłynęło trochę na ich postrzeganie przez Patti i lekko wyłagodziło ostrości.

To co mi się najbardziej podobało w opowieści autorki jest jej powolne dojrzewanie artystyczne. Patti daje sobie czas na eksploracje kolejnych fascynacji – poezji, malarstwa, muzyki – i dostaje też odpowiednio dużo zachęty, ale i wolności ze strony Roberta na odnalezienie tego medium, które odda ją najlepiej.

Polecam wszystkim, którzy chcą przeczytać historię pięknej przyjaźni okraszonej dużą dozą artystycznego zamętu z lekka nutką obsesji na punkcie Andy’ego Warhola i z przemykającymi się wielkimi postaciami kontrkultury lat sześćdziesiątych.

Pozdrawiam,

Kura Mania.

PS. W książce są zdjęcia, a jakże, ale laptop odmawia współpracy. Jak mu się odwidzi to zaktualizuję wpis już ze zdjęciami. Chyba, że mu się nie odwidzi to nie.

M.

 

Książkę przeczytałam w ramach wyzwania GRA W KOLORY.